Lachen om Levie – Komisch bedoeld antisemitisme (1830-1930)
In 1850 bedacht de Amsterdamse onderwijzer Jan Schenkman (1806-1863) een personage dat een zware stempel zou drukken op de Nederlandse cultuur: Zwarte Piet. Vijf jaar later creëerde hij een ander succesvol personage: de even laffe als lepe joodse soldaat Levie Mozes Zadok. Beide figuren wekten de spotlust op. Levie was zelfs een rage. In 1855 verkochten elkaar genadeloos beconcurrerende uitgevers binnen enkele maanden ruim 56.000 Levie Zadok-drukwerkjes.
Hoe is dat daverende verkoopsucces te verklaren? Welk beeld werd er in die teksten van joden geschetst? En hoe werd er in de loop van de tijd op gereageerd?
Naar aanleiding van dit boek van Ewoud Sanders, dat onlangs is verschenen, wijdt het Joods Historisch Museum vanaf eind oktober 2020 een mini-expositie aan de Zadok-uitgave.
Klik hier voor de boekgegevens of om het boek te bestellen.
Over de auteur
Ewoud Sanders (1958) is een Nederlands taalhistoricus en journalist. Hij is vaste medewerker van onder meer NRC Handelsblad (waar hij wekelijks een taalcolumn heeft, WoordHoek geheten). Hij heeft een aantal taalboeken geschreven (zie onder). Daarnaast publiceert hij geregeld over het digitaliseren en ontsluiten van kranten, boeken en tijdschriften. Sanders promoveerde in maart 2017 aan de Radboud Universiteit in Nijmegen op een onderzoek met de titel Levi’s eerste kerstfeest: Jeugdverhalen over jodenbekering, 1792-2015. Sanders onderzocht hierin onder meer hoe er over joden wordt geschreven in christelijke bekeringsliteratuur.
Bron: Walburg Pers
