Recensie van ‘Psalmen interpreteren en vertalen’
Sinds 1944 komen leden van het werkgenootschap Sint Hiëronymus bij elkaar om via voordrachten kennis te nemen van elkaars werk. Het 75-jarig jubileum werd in 2019 gevierd met deze bundel over psalmen.
Door: Cor Sinnema
Na een voorwoord van bisschop Ron van den Hout, van het bisdom Groningen-Leeuwarden, volgt een inleidend hoofdstuk met een korte terugblik op geschiedenis van dit Genootschap, waarvan kardinaal Alfrink één van de oprichters was. Daarna volgen acht artikelen of lezingen met detailstudies over diverse psalmen. Archibald van Wieringen, de huidige voorzitter, en Joke Brinkhof, de secretaris van het genootschap vormen de eindredactie en hebben zelf ook ieder voor een bijdrage gezorgd, resp. over psalm 3 en het gebruik van psalm 118: 25-26a in de evangeliën.
De andere psalmen of -bundels die aan de orde komen zijn psalm 16 (Jo Beckers), psalmen 35-41 (Wim Beuken), psalm 91 (Evert van den Berg), psalm 130 (Harm van Grol), psalm 139 (Frank van Helmond). De laatste twee bijdragen zijn van de nieuwtestamentici Joke Brinkhof en Bart Koet. Zij schrijven over het citeren en alluderen van psalmen in het Nieuwe Testament in “gezegend Hij die komt” (Brinkhof) en een casestudy in Hebreeën (Koet). Het Boek der psalmen is van alle oudtestamentische bijbelboeken in het Nieuwe Testament het meest geciteerd. De schrijvers waren er allemaal mee bekend en vonden ze bruikbaar in nieuwe situaties. Psalmen zijn van alle tijden en het is interessant te zien hoe oude rabbijnse hermeneutische regels kunnen helpen om ze nieuw te verstaan. Een index van 10 bladzijden laat zien welke Bijbelplaatsen zijn vermeld. Dat maakt het handig om terug te zoeken.
Inzet van alle bijdragen is de zoektocht naar de oorspronkelijke betekenis van de psalmteksten, de toepassing in de geschiedenis en hun zeggingskracht nu. Het gaat de huidige exegese om te zien naar de synchrone, literaire eenheid van de teksten. Met woorden van enkele auteurs: “Vertalen is de betekenis van de brontekst toegankelijk maken voor de lezer, of misschien nog beter, de betekenis ervaarbaar maken” (Van Grol 84); het gaat om de tekst “het geheim te ontfutselen” (Van Helmond, 97).
Hoewel de verschillende bijdragen stuk voor stuk detailstudies zijn over strofes, zinnen of cola, soms zelfs over één enkel woord (‘Miktam’ of ‘stil gebed’), staan deze studies toch telkens in de context van de hele psalm, de psalmbundel, een psalmboek of het Psalter als geheel.
Het is typisch een studie voor ingewijden en natuurlijk ook voor wie ingewijd willen worden.
___
Boekgegevens
Auteurs: Archibald van Wieringen en Joke Brinkhof (red.) | Titel: Psalmen interpreteren en vertalen. 75 jaar Bijbels Werkgenootschap Sint Hiëronymus | Uitgeverij: Berne Media | ISBN: 978-90-8972-380-2 156 blz. | Prijs: €18,95 | Verschenen: maart 2020
Klik hier voor meer informatie over dit boek of om het boek te bestellen.
Cor Sinnema is permanent diaken in het bisdom Den Bosch en secretaris van de Katholieke Raad voor het Jodendom
