De eerste lezing: 16 februari 2020
16 februari 2020 – Zesde zondag door het jaar A
Lezingen: Sir. 15,15-20; Ps. 119(118); 1 Kor. 2,6-10; Mat. 5,17-37
Door: Gerard Rouwhorst
Het thema dat de eerste lezing uit het boek van de Wijsheid van Jezus Sirach en het evangelie van Matteüs met elkaar verbindt is het onderhouden van de geboden. In het boek Wijsheid gaat het om de vraag of je ontzag hebt voor God en of dat al dan niet tot uiting komt in je houding ten opzichte van de medemens.
Het evangelie van Matteüs sluit hier nauw op aan. Matteüs is de evangelist die de meeste nadruk legt op het onderhouden van de Tora, de Joodse Wet, en de Profeten. De Jezus van Matteüs beklemtoont hier uitdrukkelijk dat hij niet gekomen is om de Tora af te schaffen, maar dat hij deze tot vervulling wil brengen. Hij verzet zich juist tegen een minimale interpretatie van de Wet die zich beperkt tot het zich aan de houden aan de regel, zonder oog te hebben voor de intentie. Jezus vraagt niet minder, maar juist meer dan in de Tora staat. Het conflict tussen Jezus en de ‘schriftgeleerden en Farizeeërs’ is een intern joodse discussie over de vraag hoe je met de Tora omgaat, en niet een discussie tussen Jezus aan de ene kant en ‘Joden’ aan de andere kant. Laten wij daarom van de binnen-joodse discussie geen anti-joodse maken, maar ons eerder afvragen wat die binnen-joodse discussie voor ons als christenen kan betekenen. En laten we vooral niet meegaan met de ongelukkige mogelijkheid die het lectionarium biedt om de evangelielezing in te korten, waardoor de kernvraag verloren gaat.
Voor meer achtergronden bij de lezingen zie Tijdschrift voor verkondiging nummer 1 – 92ste jaargang 2020 en Bijbelhuis Zevenkerken
Gerard Rouwhorst is emeritus-hoogleraar liturgiewetenschap Tilburg School of Catholic Theology (of: Universiteit van Tilburg) en voorzitter Katholieke Raad voor het Jodendom.
