De eerste lezing: zondag 12 juni 2022
Zondag 12 juni 2022 | H. Drie-eenheid
Lezingen: Spr. 8,22-31; Ps. 8; Rom. 5,1-5; Joh. 16,12-15
Door: Tineke de Lange
Het boek Spreuken behoort tot de zogeheten wijsheidsliteratuur. In de Bijbel zijn wijsheid en kennis gebaseerd op ontzag voor de Heer en het volgen van zijn onderwijzing: ’Het ontzag voor de Heer is het begin van alle kennis’ (Spr. 1,7). Daarom staat in Spreuken de praktische ethiek voorop en heeft het boek een sterk didactische inslag. Het boek met een serie levenslessen van de vader aan zijn zoon (Spreuken 1-7).
Hoewel abstracte filosofische beschouwingen ontbreken, stelt Spreuken op een aantal plaatsen wel degelijk de vraag naar de wijsheid zelf. De bekendste passage is Spreuken 8-9. Daarin wordt de wijsheid (8,1-9,12) voorgesteld als een vrouw – Karel Deurloo spreekt van ‘meisje wijsheid’ – met als tegenhanger mevrouw dwaasheid (Spr. 9,13-18). De perikoop die we vandaag lezen verbindt de wijsheid met Gods scheppend handelen. De wijsheid komt van God en de wereld is met wijsheid gemaakt. De Wijsheid was er eerst, voordat al het andere geschapen werd.
In het Jodendom werd en wordt de Wijsheid geïdentificeerd met de Tora. De kerkvaders lazen Spreuken 8,22 in het licht van het Johannes 1,1 en stelden de Wijsheid gelijk aan het pre-existente Woord.
Meer over Spreuken 8,22-29 in de Joodse traditie is te vinden op https://www.joods-christelijke-dialoog.nl/index.php/teksttoelichtingen/tenach/geschriften/42-2016-05-22.
Zie voor verdere uitleg over de lezingen van vandaag https://www.tijdschriftvoorverkondiging.org/download/h-drie-eenheid-c-jaar-22-5-2016/?wpdmdl=1564&refresh=62388763731961647871843.
Tineke de Lange is exegeet en beleidsmedewerker voor de Katholieke Raad voor het Jodendom