De eerste lezing: zondag 24 september 2023
Zondag 24 september 2023 | 25e zondag door het jaar A
Lezingen: Jes. 55 6-9; Ps. 145,2-3.8-0, 17-18; Fil. 1,20c-24.27a; Mat. 20,1-16a.
Door: Gerard Rouwhorst
De eerste lezing is afkomstig uit hoofdstuk 55 van het boek Jesaja en vormt de afsluiting de zogenaamde Tweede Jesaja 40-55. Jesaja 40-55 wordt in de Babylonische ballingschap gesitueerd en kondigt de terugkeer naar Jerusalem aan, als een nieuwe Uittocht uit Egypte.
In het voorgaande lezen wij dat God een nieuw verbond met het volk zal sluiten, zoals Hij dat in Psalm 89 had gedaan met David. Het volk wordt opgeroepen om die kans te benutten, om Hem te zoeken nu Hij nabij is. Wie goddeloos en onrechtvaardig is, wie van het pad af is geraakt, wordt uitgenodigd om terug te keren naar God en naar de rechte weg. Hij of zij kan dat met een gerust hart doen en er op vertrouwen dat God hem/haar zal vergeven. Want God is ruimhartig. Hij is niet zoals mensen die met zoiets moeite zouden hebben. ‘Zijn plannen zijn niet als die van mensen’.
De draad van dat laatste zinnetje wordt in het evangelie door Jezus opgepakt en op een verrassende manier uitgewerkt in de zogenaamde parabel van de dagloners in de wijngaard. Mensen zouden geneigd zijn om de dagloners die langer hebben gewerkt meer te betalen dan degenen die korter hebben gewerkt. Dat zou overeenkomen met onze definitie van rechtvaardigheid. Loon naar arbeid. Alsof je het uitsluitend aan jezelf te danken hebt wanneer je werk hebt gevonden en kunt werken. Maar God ziet dat anders. Hij is ruimhartig.
Voor verdere uitleg over Jesja 55,6-13: zie https://www.joods-christelijke-dialoog.nl/index.php/teksttoelichtingen/tenach/profeten/308-jesaja-55-6-13; voor Mat. 20,1-16a: zie Eric Ottenheijm & Martijn Stoutjesdijk (red.) Parabels. Onderricht van Jezus en de Rabbijnen, pp. 91-94 en https://www.kerknet.be/bijbeldienst-bisdom-brugge-vzw/inspiratie/cyclus-vijfentwintigste-zondag-door-het-jaar#Commentaar.
Gerard Rouwhorst is emeritus-hoogleraar liturgiewetenschap aan de Tilburg School of Catholic Theology
