De eerste lezing: zondag 7 mei 2023
Zondag 7 mei 2023 | 5e zondag van Pasen jaar A
Lezingen: Hand. 6,1-7; Ps. 33; 1 Petr. 2,4-9; Joh. 14,1-12
Door: Gerard Rouwhorst
In Handelingen 6 lezen we hoe de christelijke beweging begint op gang te komen. Het aantal volgelingen van Jezus groeit. De Twaalf moeten hun taken gaan verdelen en gaan delegeren. Zelf richten zij zich op de verkondiging en zij stellen zeven mannen aan die voor de ondersteuning van de weduwen zorg moeten dragen.
In de verschillende christelijke tradities worden deze mannen als de eerste diakenen beschouwd. Dat zijn christenen met een speciaal ambt of speciale taak waar de bisschoppen, priesters en predikanten niet aan toekomen: de diaconie, de zorg voor de zwakkeren en hulpbehoevenden in de gemeenschap.
Maar er valt nog iets anders op in deze passage uit Handelingen, iets waar snel overeen wordt gelezen: de nauwe samenhang tussen gemeenschappelijke maaltijden, de ‘tafels’ (vers 2; in de Willibrordvertaling die in de liturgie wordt gebruikt, is het min of meer wegvertaald) en de zorg voor kwetsbare mensen, bijvoorbeeld weduwen.
In de Grieks-Romeinse wereld hielden allerlei groepen gemeenschappelijke maaltijden. Die dienden o.a. tot versterking van gemeenschapsgevoel en de onderlinge solidariteit. Maar er werd geen link gelegd met de zorg voor de armen en kwetsbaren. Die verbinding treffen we alleen aan in het vroege christendom én in het jodendom. Ze vindt haar basis in talloze oudtestamentisch passages die oproepen om op te komen voor weduwen en wezen. Denk bijvoorbeeld aan Jesaja 1,17: ‘Zoek het recht, houd tirannen in toom, bied wezen bescherming, sta weduwen bij’.
Voor verdere toelichting bij de lezingen: zie Tijdschrift voor Verkondiging https://www.tijdschriftvoorverkondiging.org/wp-content/uploads/2018/05/5e-zondag-Pasen-jaar-A-7-5-2023.pdf.
Gerard Rouwhorst is emeritus-hoogleraar liturgiewetenschap aan de Tilburg School of Catholic Theology
