Geplaatst op 23 december 2023

Lezing: Het veelbewogen leven van historica Evelien Gans

Als historica bleef Evelien Gans altijd activist. Of het nu ging om antisemitisme, Joods socialisme of Israël, ze nam geen blad voor de mond. Bart Wallet, historicus en hoogleraar Joodse studies aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), vertelt op 7 februari a.s. in Amsterdam over het veelbewogen en betekenisvolle leven van Gans.

Gans werd geboren in een geassimileerd, atheïstisch Joods gezin. Haar vader overleefde de Tweede Wereldoorlog op verschillende onderduikadressen. Uit angst voor een nieuwe wereldoorlog emigreerde hij met zijn vrouw Ellen van Dam begin jaren vijftig naar de Verenigde Staten. In New York werd dochter Evelien geboren. Na enkele jaren keerde het gezin toch weer terug naar Nederland.

Studententijd
Haar studententijd aan de UvA onderbrak Evelien Gans korte tijd; ze werd actief in de kraakbeweging en deed onder meer mee aan de Nieuwmarktrellen in 1975. Later hervatte ze haar studie en raakte ze geïnteresseerd in de Joodse geschiedenis. Zij bestudeerde onder meer de ingewikkelde verhouding tussen Joden en niet-Joden.

Haar boek Gojse nijd & Joods narcisme deed indertijd veel stof opwaaien. Gans stelde dat niet-Joden “jaloers” zouden zijn op de aandacht die Joodse overlevenden van de Sjoa kregen. Tegelijkertijd oordeelde zij dat Joden narcistisch zijn door te zwelgen in het hen aangedane leed.

Actief leven
In 1999 promoveerde ze op de geschiedenis van Joodse sociaaldemocraten en socialistisch-zionisten in Nederland. Van haar proefschrift De kleine verschillen die het leven uitmaken zijn duizenden exemplaren verkocht. Voor haar onderzoek ontving zij in 2002 de Henriette Roland Holst-prijs.

In haar verdere loopbaan werkte zij onder meer voor het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD). Evelien Gans was daarnaast actief als lid van de Commissie voor de Geschiedenis en de Cultuur van de Joden in Nederland van het Menasseh ben Israel Instituut voor Joodse Studies. Zij is in 2018 op 67-jarige leeftijd overleden.

Bart Wallet, historicus en hoogleraar Joodse studies aan het Juda Palache Instituut van de UvA, neemt ons mee in het veelbewogen en betekenisvolle leven en het veelzijdige werk van Evelien Gans. Wat dreef haar? Hoe kan haar werk worden getypeerd? Wat is haar wetenschappelijke en maatschappelijke erfenis? Aanmelden voor deze lezing op 7 februari 2024 kan nu al op de website van Crescas.

Bron: Crescas | Foto: Youtube


  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.