Recensie van ‘Terug naar Birkenau’

De joodse Ginette Kolinka doet als 94-jarige verslag over het laatste oorlogsjaar. Ze was negentien toen ze op 13 maart 1944, een mooie zomerse dag, samen met haar vader van 61, haar broertje Gilbert van 12 en haar neef van 14 vanuit Avignon werd gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau. Haar vader en broertje werden daar direct vergast, maar zij moest werken in het vrouwenkamp.

Door: Cor Sinnema

Na Auschwitz, Bergen-Belsen en Theresienstadt is zij de enige van hen die in juni 1945 in Frankrijk terugkeert. Ze gaat werken op de markt en trouwt in 1952. Haar omgeving, haar man, haar zoon en kleinkinderen vertelt ze nooit over deze ervaringen. Ze “wil anderen niet met haar verhaal lastigvallen.”

Pas na vijfenvijftig jaar, in 2000, als ze weduwe is, vertelt ze over haar ervaringen in de kampen aan scholieren, dankzij de stichting die Steven Spielberg na zijn film Schindler’s List heeft opgericht om getuigenissen van kampgevangenen te verzamelen.

Ze keert ook terug naar Birkenau, maar vindt daar niets van wat zij toen heeft gezien en meegemaakt. De aangrijpende gebeurtenissen uit die tijd worden sober maar filmisch beschreven. Of het moet zijn dat je als lezer haar ervaringen inkleurt met de beelden die je van elders kent. Naast alle verschrikkingen vertelt ze ook één mooie herinnering: hoe Simone Veil haar in het kamp een jurk heeft gegeven die haar leven heeft gered. Op de omslag staat in schril contrast met haar relaas een stralend portret van deze sterke vrouw.

Het is een indrukwekkend getuigenis dat een extra dimensie krijgt in de aanloop naar de herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de viering van 75 jaar bevrijding, vooral als je haar verhaal leest op Pasen, wanneer we vieren dat het leven sterker is dan de dood.

Klik hier voor meer informatie over dit boek of om dit boek te bestellen.

Cor Sinnema is secretaris van de Katholieke Raad voor het Jodendom